ขึ้นชื่อเรื่องอาหารจีน สิ่งที่เราคิดคิดถึงไม่ใช่เพียงแค่รสชาติอย่างเดียว แต่เรามักจะรับรู้ถึงสรรพคุณของอาหาร โดยเฉพาะอาหารของชาวจีนกวางตุ้งที่นิยมใช้สมุนไพรในการประกอบอาหาร ซึ่งจะได้ทั้งรสชาติ และประโยชน์ทางโภชนาการบำบัดด้วย กล่าวกันว่า ชาวจีนกวางตุ้งในอดีต จะต้องแวะร้านขายยาจีนทุกวันเมื่อไปจ่ายตลาด เพื่อหาซื้อสมุนไพรมาใช้ในการประกอบอาหารในแต่ละมื้อ
ในทางแผนจีน ทุกสิ่งที่เรารับประทานได้ ล้วนมีประโยชน์ หากเรารู้จักคุณลักษณะของสิ่งนั้น และสามารถเลือกใช้คุณลักษณะของสิ่งนั้นให้ตรงกับสภาพร่างกาย หรือปัญหาที่เกิดขึ้นในขณะนั้น เราอาจไม่เคยรู้ว่า การเลือกเนื้อสัตว์ในการประกอบอาหารของชาวจีนนั้น ไม่ใช่เพียงเลือกตามความชอบ หากแต่จะเลือกจากคุณลักษณะของเนื้อสัตว์นั้นด้วย
และนี่คือคุณลักษณะของเนื้อสัตว์ในโภชนาการบำบัดแผนจีน
ไก่
รสและฤทธิ์
เนื้อไก่มีฤทธิ์อุ่น ไข่ไก่มีรสหวาน ฤทธิ์กลาง
สรรพคุณ
เป็นของบำรุงที่มีคุณค่าสูง บำรุงอวัยวะภายใน “โกยไหล่กิม” (กระเพาะไก่) ช่วยบำบัดธาตุพิการ, ดีไก่แก้ไอ เนื้อไก่บำบัดอาการร่างกายผอมแห้ง ความอ่อนเพลียหลังฟื้นไข้ หรือหลังคลอด รักษาโรคมดลูกมีเลือดออก ปรับระดูให้มาเป็นปกติ ข้อควรระวัง แพทย์แผนจีนจัดให้ไก่อยู่ในประเภทสัตว์ปีก ผู้มีอาการวิงเวียนศีรษะเพราะความดันโลหิตสูงจึงไม่ควรรับประทาน
เป็ด
ตามหลักการแพทย์แผนจีน จัดให้เป็ดอยู่ในกลุ่มสัตว์น้ำ ซึ่งต่างจากไก่ที่อยู่ในกลุ่มสัตว์ปีก
รสและฤทธิ์
รสหวาน ฤทธิ์เย็นจัด
สรรพคุณ
บำรุงร่างกาย เหมาะสำหรับผู้ที่ร่างกายอ่อนแอ ร่างกายทรุดโทรม คนชราที่หอบ หรือปวดเอวเป็นประจำ ผู้มีอาการวิงเวียนศีรษะเพราะความดันโลหิตสูง
หมู
รสและฤทธิ์
-เนื้อหมูและหนังหมู มีรสหวาน ฤทธิ์เย็น
-ดีหมูรสขมฤทธิ์เย็นจัด
-กระเพาะหมู รสหวาน ชื้น
-ตับหมู รสหวาน ฤทธิ์อุ่น
สรรพคุณ
เนื้อหมูบำรุงกำลัง หนังหมูบำบัดอาการอาเจียนเป็นโลหิต เลือดกำเดาออก และปรับระดูให้เป็นปกติ ตับหมูบำรุงเลือด บำรุงกำลัง ทำให้ตาสว่าง ผู้ที่เป็นโรคโลหิตจาง ให้รับประทานกระเพาะหมูตุ๋นใส่ลูกบัว ส่วนหญิงที่ระดูมาไม่ปกติ ควรรับประทานหนังหมูครั้งละ 200 กรัม เคี่ยวไฟอ่อนจนเปื่อย ข้อควรระวัง คนอ้วน ผู้ที่เสมหะมาก หรือเป็นความดันโลหิตสูงไม่ควรรับประทานมาก
แพะ,แกะ
รสและฤทธิ์
-เนื้อ รสหวาน ฤทธิ์อุ่น, -ตับ รสขม ฤทธิ์เย็นจัด
สรรพคุณ
บำรุงร่างกาย ขจัดพิษเย็น เจริญอาหาร บำรุงธาตุ, ตับ บำรุงสายตา ทำให้ตาสว่าง ผู้ที่เป็นโรคโลหิตจาง และร่างกายอ่อนแอหลังคลอด ให้รับประทานเนื้อแพะ หรือแกะ ตุ๋นตังกุย
วัว
รสและฤทธิ์
-เนื้อรสหวาน ฤทธิ์อุ่น, -เขา รสขม ฤทธิ์เย็นจัด
สรรพคุณ
บำรุงร่างกายและกระดูก รักษาโรคน้ำคาเนื้อ, นมแก้กระหาย บำรุงหัวใจและปอด, เขาแก้พิษแดดชนิดตัวร้อน มีไข้ ไอเป็นโลหิต หรือเลือดกำเดาออก
ปลาหมึก
รสและฤทธิ์
-รสเค็ม ฤทธิ์อุ่นเล็กน้อย
สรรพคุณ
บำรุงร่างกาย รักษาแผลในกระเพาะและลำไส้ส่วนบน ระบบย่อยพิการ แก้ไอเป็นเลือดเพราะวัณโรค, ลิ้นทะเล สมานแผล ห้มเลือด และเป็นยาต้านกรดด้วย
ปลาช่อน
รสและฤทธิ์
- รสหวาน ฤทธิ์เย็นจัด
สรรพคุณ
บำรุงธาตุ ขับปัสสาวะ มักใช้รักษาโรคน้ำคาเนื้อ ทั้งจากโรคไต และโรคหัวใจก็บำบัดได้ผลในระดับหนึ่ง
ปลาไหล
รส และฤทธิ์
-รสหวาน ฤทธิ์อุ่นมาก
สรรพคุณ
บำรุงลมปราณ บำรุงเลือด แก้ร่างกายทรุดโทรม รักษาโรคริดสีดวงทวาร
หอยนางรม
รสและฤทธิ์
-รสเค็ม ฤทธิ์เย็นจัด
สรรพคุณ
เป็นของบำรุงที่ดีมากสำหรับผู้ที่ยินทรุดโทรม, เปลือกหอยนางรมเป็นยาระงับประสาท รักษาโรคนอนไม่หลับ หัวใจเต้นเร็วผิดปกติ น้ำกามไหลโดยไม่รู้ตัว
แมงกะพรุน
รสและฤทธิ์
-รสเค็ม ฤทธิ์อุ่น
สรรพคุณ
ทำให้ของแข็งอ่อนตัวลง ขจัดเสมหะ ขับพิษลมร้อนในเด็ก มักใช้รักษาโรคความดันโลหิตสูง หลอดลมอักเสบเฉียบพลัน เสมหะสีเหลืองจัด
